De bouwwereld wordt in 2022 zelf stevig verbouwd. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) én de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) zorgen voor een rigoureuze verandering. Wat wordt er in de praktijk precies anders? Wat zijn de verschillen tussen de Wkb en BENG? En waar overlappen de wetten elkaar?
Het niveau moet omhoog. Fouten moeten eerder worden opgespoord. En de werkelijkheid moet overeenkomen met het ontwerp. Om de kwaliteit van gebouwen te verbeteren heeft de overheid besloten om de Wkb en BENG in werking te laten treden. Twee nieuwe wetten, die grote impact hebben op het werk in de bouw.
De BENG beoordeelt de energieprestaties van gebouwen. Voor alle nieuwbouw en ingrijpende verbouwingen geldt dat de vergunningaanvragen moeten voldoen aan de BENG-eisen. De energieprestatie van een gebouw wordt bepaald aan de hand van drie indicatoren: BENG 1 (de maximale energiebehoefte), BENG 2 (maximale primair fossiel energiegebruik) en BENG 3 (minimale aandeel hernieuwbare energie in procenten).
De Wkb gaat nóg verder dan de BENG en ziet toe op de kwaliteit van het ontwerp, de uitvoering én het functioneren van gebouwen. In alle fasen controleert een kwaliteitsborger of aan de eisen is voldaan die staan beschreven in het Bbl (Besluit bouwwerken leefomgeving, de nieuwe naam voor het Bouwbesluit). Ook wordt beoordeeld of de bouw- en installatietechniek goed op elkaar aansluiten.
Door het toezicht wordt het veel belangrijker om werkzaamheden goed te documenteren. Bovendien verandert met de Wkb ook de aansprakelijkheid. Alle gebreken zijn voor rekening van de aannemer of installateur, tenzij die kan aantonen dat het gebrek hem niet is aan te rekenen. Al met al wordt het dus cruciaal om aan de hand van checklists een opleverdossier te maken.
Om het aannemers en installateurs makkelijker te maken te voldoen aan de Wkb heeft Ubbink samen met een aantal partners checklists gemaakt, die gratis te downloaden zijn op www.wkb-checklist.nl.
De beoordeling of aan de BENG en Wkb wordt voldaan, ligt in handen bij twee verschillende personen: respectievelijk de energieadviseur en kwaliteitsborger. De energieadviseur beoordeelt de BENG-eisen. De kwaliteitsborger ziet toe op de hele bouwkwaliteit en controleert of de verwachtingen – een veilig huis is daar één van – worden waargemaakt. Pas als de kwaliteitsborger stelt dat alle werkzaamheden (volgens het Bbl) deugdelijk zijn uitgevoerd, geeft hij zijn goedkeuring.
Met twee concrete voorbeelden zullen we het verschil tussen de BENG, Wkb, energieadviseur en kwaliteitsborger verduidelijken. In het geval er zonnepanelen worden geïnstalleerd controleert de energieadviseur hoeveel panelen op een dak liggen, of deze panelen voldoende energie opwekken, of de panelen goedgekeurd zijn voor de Nederlandse markt en dat het systeem is aangesloten op de meterkast. De energieadviseur controleert níét of het energiesysteem werkt. Dat is het werk van de kwaliteitsborger.
Een ander voorbeeld. De energieadviseur controleert in een woning of er vloerverwarming en radiatoren aanwezig zijn. Ook toetst hij of deze voldoen aan de eisen in de wet. Of de vloerverwarming een drinkwaterleiding kruist, daar let de energieadviseur niet op. Dat doet de kwaliteitsborger.
Met de invoering van de Wkb en BENG worden improvisatie en aanpassingen een stuk complexer. Zijn er zaken die tijdens de bouw gewijzigd moeten worden, dan moet volgens de Wkb eerst het ontwerp worden aangepast. De aanpassingen in het ontwerp worden dan eerst getoetst door de kwaliteitsborger, pas na goedkeuring kan verder worden gebouwd.
Wil je meer gedetailleerde informatie over de BENG en Wkb? In ons gratis te downloaden whitepaper "BENG versus Wkb" lees je er alles over.
