Hoe pakt de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) uit in de praktijk? Met nog een jaar te gaan voor de invoering, is dat een vraag die bij veel aannemers leeft. In Tiel startte een van de eerste proefprojecten.
Bij de bouw van zeven woningen toetst kwaliteitsborger PlanGarant de werkzaamheden. “Die extra ogen helpen ons om de kwaliteit te verbeteren. Maar de grootste verandering is, denk ik, de verantwoordelijkheid die we allemaal voelen”, zegt Roel van den Berg van De Vree en Sliepen.
“Intern sorteerden we al voor op de Wkb, we moeten wel. Nog een jaar te gaan en de Wkb is dagelijkse realiteit”, zegt Van den Berg. “Maar wat betekent de Wkb voor ons? Op die vraag hadden we nog geen helder antwoord. Natuurlijk weten we dat er gebouwd moet worden volgens het Bouwbesluit. Maar wat is de rol van de kwaliteitsborger én hoe moeten we zaken vastleggen? Dat wilden we weten. Toen Ubbink voorstelde om van een project dat we nu realiseren - zeven nieuwbouwwoningen in de Tielse binnenstad - een WKB SERVICES-project te maken, namen we dat met beide handen aan.”
“We willen en kunnen, door ervaring op te doen, voorop lopen”, vervolgt Van den Berg. “Maar – misschien nog wel belangrijker – we gaan van deze ervaring leren en tonen onze opdrachtgever dat we voor kwaliteit staan.”
De kwaliteitsborger, PlanGarant, haakte in de zomer aan, tijdens het inkoopproces. “Op dat moment was het ontwerp voor de grondgebonden woningen klaar en maakten we de materiaalkeuzes. Maar we wilden het hele proces vanaf het begin doorlopen. Straks toetst de kwaliteitsborger ook in de eerste fasen van het bouwproces de plannen, daarom zonden we alsnog alle tekeningen en EPC berekening naar PlanGarant.” Direct werd de meerwaarde van de kwaliteitsborger duidelijk. Van den Berg: “Zij keken met andere ogen naar het ontwerp. En ja, er was ruimte voor verbetering. Daarop hebben we de tekeningen aangepast.”
De vraag is echter hoe hij het ervaarde dat er aanpassingen nodig waren? Van den Berg twijfelt geen moment: “Als positief. Iedere fout die we er in de voorfase uit kunnen halen komt niet meer terug bij de uitvoering. Bovendien voorkom je discussies. De plannen zijn door een onafhankelijke partij getoetst, dat schept duidelijkheid. Daarnaast is de expertise van de kwaliteitsborger meer dan welkom. Ze hebben meerdere specialisten in huis op het gebied van installatie- en bouwtechniek. Zij zetten met ons de puntjes op de i. Dat komt de kwaliteit alleen maar ten goede.”
De woningen worden in februari 2021 opgeleverd. Dat betekent dat Van den Berg nog zeker twee contactmomenten heeft met PlanGarant. “Ze zullen straks de uitvoering toetsen en natuurlijk de oplevering. Ik verwacht dat dat soepel zal verlopen. Door in een vroeg stadium met zijn allen – wij, de installateur, Ubbink en de kwaliteitsborger – rond de tafel te gaan zitten zijn de plannen geoptimaliseerd. Ik verwacht straks geen gekke dingen tegen te komen en ook geen faalkosten.”
Wat volgens hem echter de grootste verandering is, is het verantwoordelijkheidsgevoel dat ontstaat. “Bij voorkeur werkt De Vree en Sliepen met vaste partijen. Partijen waarop we kunnen vertrouwen. Door toetsing van de werkzaamheden volgens de Wkb wordt dat vertrouwen een objectieve maatstaf. Namens ons toetst de kwaliteitsborger al het werk, niet alleen de bouwkundige aspecten. Ook de installatietechniek, waar wij als hoofdaannemer minder verstand van hebben.”
Wat Van den Berg daarnaast merkt is dat tijdens het proefproject veel nauwer wordt samengewerkt. Installatie en bouw komen samen. “Er is ruimte om kennis in te brengen en we schakelen meer. Ondanks dat wij bijna alleen maar Design+Build-projecten uitvoeren, is de wijze waarop we nu opereren – met de installateur en Ubbink (die de warmtepompbehuizing en ventilatiekanalen levert) misschien wel de grootste omslag. Natuurlijk, we moeten veel meer vastleggen in dossiers. In de opstartfase stemmen we meer af. De toetsing gebeurt door een partij met kennis van zaken en is nauwkeuriger. En, het aspect ‘Is mijn klant tevreden over het functioneren van zijn huis?’ is toegevoegd. Maar het is de samenwerking die het verschil gaat maken en waardoor ik ervan overtuigd ben dat woningen beter gaan presteren.”
In het proefproject zijn ook de adviezen die Ubbink uitbracht ten aanzien van het ventilatiesysteem en de installatie van de warmtepomp van Ubbink gevalideerd. “Een vast onderdeel van de WKB SERVICES is dat wij onze adviezen door een onafhankelijke partij laten testen ”, legt Pascal van Meerten van Ubbink uit. “Dat vinden we belangrijk omdat we producten leveren die aan de hoogste eisen voldoen. En, bij dit project ook nog een noviteit: een prefab ATAG warmtepomp op het dak met een Decorio behuizing. Op het advies dat we geven zijn we scherp. Het gaat namelijk niet alleen om het leveren van producten; vakmensen moeten getraind worden, ontwerpen moeten kloppen én de woningen moeten energiezuinig en gezond zijn. Die kwaliteitsslag maken we namelijk samen! Als leverancier, aannemer en installateur vormen we een team. Ik ben ervan overtuigd dat als we met de hele bouwketen onze schouders onder de Wkb zetten, we in rap tempo de woningkwaliteit kunnen verbeteren.”
Wil je weten hoe het verder gaat met het project in Tiel? Op de website van Ubbink houden we je op de hoogte. In deze eerste fase zijn door de kwaliteitsborger de adviezen van Ubbink getoetst, het ontwerp en de tekeningen. De komende maanden worden steekproeven genomen tijdens de uitvoering. En bij oplevering toetst de kwaliteitsborger het presteren van de woningen.
