Waarom Barend Ubbink in 1896 besluit om De Hut, de bijnaam van de gieterij in die tijd, over te nemen is onduidelijk, maar de overlevering heeft een beeldend verhaal geproduceerd. Als eind-twintiger ziet Barend hoe de Duitse bedrijfsleider Johann Josef Nussbaum (39) dag in, dag uit op zijn pantoffels naar de Doesburgsche IJzer- en Metaalgieterij van mevrouw Schaepman-Roes loopt. Als die het op zijn sloffen af kan, dan kan ik het altijd beter, denkt hij.
Zo geschiedde. Barend ondertekent op 3 juli 1896, vlak voor zijn dertigste verjaardag, een huurcontract voor 75 gulden per maand. Op dat moment houden 37 arbeiders tussen 6 uur ’s ochtends en 8 uur ’s avonds onder het warme licht van de olie- en petroleumlampen zich bezig met de productie van ijzer. Twee jaar later zal Barend het bedrijf – inclusief gebouwen, machines en erfpachtrecht – voor 8.000 gulden kopen.
De wortels van Ubbink liggen in de Achterhoek. Barends grootvader Berend is landbouwer in Zelhem. Zelf wordt hij geboren in Doesburg en groeit hij op in de Ooipoortstraat, samen met zijn vader Johan Bernard, moeder Grada en acht broertjes en zusjes.
De familie heeft in het centrum van de stad een ijzerwinkel, waarin Barend na zijn schoolperiode in eerste instantie gaat helpen. ‘Maar de winkel lag hem niet zo goed. Hij was nogal kort aangebonden en voor het rustig afwegen van spijkers en nagels aan de andere was hij veel te ongeduldig’, vertelde zijn zoon Johan Bernard bij het honderdjarig jubileum van Ubbink.
Barends gedrevenheid en ondernemersgeest leiden hem uiteindelijk naar mevrouw Schaepman-Roes. Sinds 1893 heeft zij vlak bij de haven van Doesburg een ijzer- en metaalgieterij. Ubbink bouwt daar met hart en ziel zijn bedrijf op. De gieterij groeit onder zijn leiding naar driehonderd werknemers en maakt in het begin van de twintigste eeuw onder andere glas- en dakramen, kookpannen en luchtroosters, remblokken voor NS en gietwerk voor de Staatsmijnen. Meer dan de helft van de producten wordt dan al geëxporteerd naar Zuidoost-Azië.
Ook privé is Barend een behoorlijke bezige bij. Uit zijn huwelijk met Elizabeth Johanna Wijers komen drie zonen en drie dochters voort. Daarnaast is hij bestuurslid van de Vereniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs en gemeenteraadslid namens de Anti-Revolutionaire Partij (ARP), de eerste politieke partij van Nederland en voorganger van het CDA.
In de loop der jaren betrekt hij zijn familie steeds meer bij het bedrijf. Broer Willem Herman wordt al snel zijn compagnon en vanaf 1924 vervullen zonen Johan Bernard en Johan Herman meerdere functies. Zij krijgen het bedrijf ook in handen na het overlijden van hun vader Barend, op 15 januari 1932 in het Diakonessenhuis in Utrecht. Zijn vrouw Elizabeth is elf jaar daarvoor al overleden.
‘Barend was een selfmade man’, aldus zoon Johan Bernard, die in 1974 als laatste Ubbink-telg het bedrijf verlaat, maar tot zijn dood in 1996 betrokken blijft. ‘Wat hij wilde, zette hij met kracht door. Hij vroeg van zichzelf het uiterste en vroeg dat ook van zijn mensen.’
Het is misschien niet het meest sexy product, maar wél de meest simpele oplossing binnen het huidige assortiment voor het voorkomen van een groot probleem: de Ubbink Solar Vogelschroot. Typisch een product voor de komende decennia.
Lees meer
Wat kaas is voor Alkmaar en de Bossche bol voor Den Bosch, is mosterd voor Doesburg. Het is een deel van de identiteit. Wie Doesburg zegt, zegt mosterd. De smaakmaker wordt al sinds 1457 geproduceerd en verhandeld in de stad aan de IJssel.
Lees meer